Ertelenmiş Vergi Nedir?
Ertelenmiş vergi, muhasebe standartlarına göre, bir işletmenin geçici farklar nedeniyle gelecekte ödeyeceği veya alacağı vergiyi ifade eden bir hesaplama yöntemidir. Bu farklar, işletmenin mali tablolarındaki kar ile vergi mevzuatına göre hesaplanan matrah arasındaki geçici farklılıklardan kaynaklanır.
Ertelenmiş vergi, iki şekilde karşımıza çıkar:
- Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü: Gelecekte ödenmesi beklenen vergiyi ifade eder.
- Ertelenmiş Vergi Varlığı: Gelecekte alınması beklenen vergi avantajını ifade eder.
Ertelenmiş Verginin Sebebi Nedir?
Ertelenmiş vergi, muhasebe kuralları ile vergi yasalarının kar hesaplamasında farklı yöntemler kullanmasından kaynaklanır. Örneğin:
- Amortisman Farklılıkları: Muhasebe ve vergi mevzuatında amortisman hesaplama yöntemleri farklı olabilir.
- Kıdem Tazminatı Giderleri: Vergi mevzuatında gider olarak kabul edilmeyen ancak muhasebede dikkate alınan giderler ertelenmiş vergiye yol açar.
- Karşılıklar ve Tahakkuklar: Henüz ödenmemiş giderler veya gelirler nedeniyle farklılıklar oluşabilir.
Ertelenmiş Vergi Nasıl Hesaplanır?
Ertelenmiş vergi hesaplama süreci şu adımlarla gerçekleştirilir:
- Geçici Farkların Belirlenmesi: Vergi matrahı ile muhasebe karı arasındaki geçici farklar tespit edilir.
- Vergi Oranının Uygulanması: Belirlenen geçici farklara mevcut kurumlar vergisi oranı uygulanır.
- Varlık ve Yükümlülüklerin Kaydedilmesi: Ortaya çıkan farklar, ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü olarak kaydedilir.
Ertelenmiş Verginin Muhasebede Kullanımı
Ertelenmiş vergi, mali tabloların doğru bir şekilde hazırlanması için önemli bir muhasebe aracıdır. İşletmeler, bu hesaplama ile gelecekteki vergi yükümlülüklerini veya avantajlarını tahmin edebilir ve finansal planlamalarını buna göre yapabilir.
Ertelenmiş Verginin İşletmelere Faydaları
- Finansal Durumun Netliği: İşletmeler, gelecekte karşılaşacakları vergi yüklerini daha iyi öngörebilir.
- Vergi Planlaması: Ertelenmiş vergi hesaplamaları, işletmelerin vergi planlamalarını optimize etmelerine yardımcı olur.
- Doğru Kar Hesaplaması: Mali tablolar, hem muhasebe hem de vergi mevzuatına uygun şekilde hazırlanır.
Ertelenmiş Vergi Örnekleri
- Amortisman Farklılıkları: Muhasebede kullanılan amortisman yöntemi ile vergi mevzuatına göre uygulanan yöntem farklıysa, bu fark ertelenmiş vergiye neden olabilir.
- Kıdem Tazminatı Karşılıkları: Çalışanlara ödenecek kıdem tazminatları, muhasebede gider olarak dikkate alınsa da, vergi hesaplamasında dikkate alınmayabilir.